Literacki Nobel 2021 dla uchodźcy z Zanzibaru i profesora na University of Kent
7 października 2021, 14:29Abdulrazak Gurnah został uhonorowany tegoroczną Nagrodą Nobla z literatury za bezkompromisowe i pełne współczucia badanie skutków kolonializmu i losu uchodźcy pomiędzy kulturami i kontynentami. Ten szerzej nieznany pisarz z Zanzibaru jest emerytowanym wykładowcą literatury angielskiej i postkolonialnej na brytyjskim University of Kent. Specjalizuje się na badaniu literatury takich autorów jak Wole Soyinka, Ngũgĩ wa Thiong’o i Salman Rushdie.
Samica górą
2 marca 2011, 13:10W kawałku bałtyckiego bursztynu sprzed 40 mln lat doskonale zachowała się para kopulujących roztoczy z wymarłego gatunku Glaesacarus rhombeus. Dziś u wielu gatunków tych pajęczaków współżycie kontrolują samce, tymczasem wtedy dominującą rolę spełniała samica.
Szybkie i wściekłe
26 stycznia 2016, 12:16Sekretarze często kopią i następują na głowę ofiary. Zważywszy, że ich ulubionym pokarmem są węże, uderzenie musi być zarówno szybkie, jak i celne. Ostatnio brytyjscy biolodzy zmierzyli siłę kopnięcia Madeline'a, który w ramach pokazów dla publiczności rozprawia się z gumową atrapą węża. Okazało się, że ptak generuje siłę rzędu 195 niutonów.
Pandemia COVID mogła rozpocząć się od jenotów, a nie nietoperzy
19 listopada 2021, 12:23Michael Worobey, ekspert od ewolucji wirusów z University of Arizona, opublikował na łamach Science wyniki swoich badań, z których wynika, że inne źródło pandemii niż targ Huanan w Wuhan jest skrajnie mało prawdopodobne. Wskazuje też, że gatunkiem, z którego wirus przeszedł na ludzi, mógł być jenot, a nie nietoperz
Uciekinierzy z ogrodów botanicznych
18 marca 2011, 11:24Ponad połowa najbardziej inwazyjnych gatunków roślin dostała się do nowego środowiska z ogrodów botanicznych. Większość analizowanych spektakularnych ucieczek miała miejsce w okresie od początku XIX w. do połowy wieku XX, jednak nie powinniśmy osiadać na laurach i nadal troszczyć się o biobezpieczeństwo, ponieważ niektóre z nich zdarzyły się później, a pomogły w tym wiatr, woda i zwierzęta (Trends in Ecology).
Skatalogowano najrzadsze minerały
16 lutego 2016, 12:05Naukowcy skatalogowali najrzadsze minerały na Ziemi. Jest ich około 2500 i żaden z nich nie jest znany z więcej niż 5 lokalizacji. Stworzenie katalogu jest istotne z naukowego punktu widzenia, gdyż rzadkie minerały pozwalają nam poznać budowę naszej planety.
Psy odróżniają ludzką mowę od bełkotu i hiszpański od węgierskiego
11 stycznia 2022, 13:19Wiele zwierząt potrafi wychwycić wzorce w ludzkiej mowie. Okazuje się jednak, że szczególnie dobrze radzą sobie z tym psy. Na łamach NeuroImage ukazało się omówienie badań sugerujących, że psy potrafią odróżnić mowę od udających ją dźwięków, ich mózgi przetwarzają to, co mówimy nawet, gdy nie wypowiadamy ich ulubionych słów, potrafią też rozróżniać języki.
Substancja z mandarynek chroni przed otyłością i zawałem
7 kwietnia 2011, 10:58Walka z chorobami cywilizacyjnymi to dla wielu naukowców cel numer jeden. Spory entuzjazm wzbudza więc fakt, że nobiletyna, substancja występująca m.in. w mandarynkach, zapobiega otyłości, a także chroni przed cukrzycą typu 2. i miażdżycą tętnic.
Aspiryną w nowotwór
7 marca 2016, 12:57Analiza danych z dwóch długoterminowych badań epidemiologicznych wykazała, że regularne używanie aspiryny zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwory. Efekty najbardziej były widoczne w przypadku raka jelita grubego i innych nowotworów układu pokarmowego.
Szybkość pracy mózgu nie zmienia się zbytnio z wiekiem?
23 lutego 2022, 11:53Prędkość pracy naszego mózgu nie zmienia się przez dziesięciolecia. Analiza danych z online'owego eksperymentu, w którym udział wzięło ponad milion osób dowodzi, że pomiędzy 20. a 60. rokiem życia tempo przetwarzania informacji przez mózg pozostaje na tym samym poziomie. Praca mózgu ulega spowolnieniu dopiero w późniejszym wieku
